فصل 5 : وراثت و تولید مثل

فصل 5 : وراثت و تولید مثل
اغلب افرادی که در یک کشور یا منطقه ی خاص زندگی می کنند از لحاظ شکل شبیه یکدیگر می باشند اما در عین شباهت تفاوت هایی نیز در آن ها می توان یافت. مانند:مردم چین
شباهت ها و تفاوت: موجودات زنده دارای تفاوت ها وشباهت های زیادی با یکدیگر می باشند.دانشمندان بر اساس این شباهت ها و تفاوت ها موجودات زنده طبقه بندی می کنند.
شباهت ها و تفاوت های انسان: در بین انسان ها مانند سایر جانداران تفاوت ها و شباهت هایی وجوددارد ما می دانیم که صفات یک فرد از والدین به فرزندان منتقل می شود اما صفات والدین به گونه ای متفاوت در فرزندان ظاهر می شود به همین خا طر وجود شباهت هایی بسیار با والدین هر فرد موجودی منحصر به فرد می باشد ودارای صفات مخصوص به خود می باشد.
شباهت ها و تفاوت هادر گروههای خونی :اگر فردی دچارخون ریزی شود به اوخون تزریق می کنند تا جان او را نجات دهند این کار (انتقال -خون )سابقه ی طولانی دارد .چنانچه درسال1667میلادی پزشکان اروپایی سعی کرده بودند خون جانوران را به انسان تزریق کنند اما این کار به شکست انجامید حتی انتقال دادن خون از بدن یک فرد به بدن فرد دیگر هم آزمایش شد که در بعضی از موارد باعث مرگ فرد گیرنده ی خون می شد .علت آن نیز این بود که گلبول های قرمز فرد گیرنده ی خون به هم چسبیده و خون لخته می شود و درنتیجه مسیر رگ ها بسته می شود.

نکته: اولین بار در سال 1900میلادی یک پزشک آلمانی به نام لندشتاینر علت لخته شدن خون پی برد وبیان کرد که نوع ترکیب شیمیاییدر خون افراد مختلف است.
گروه خونی
امرو زه ما می دانیم کی علت گروه خونی به خاطر ترکیبات خاصی می باشد که بر سطح گلبول های قرمز(روی غشاء)وجود دارد ما به این مواد آنتی ژن (میگوییم)دونوع آنتی ژن بر سطح گلبول های قرمز وجود دارد که عبارتند از
آنتی ژنAوآنتی ژن Bمطابق شکل زیر گروهای خونی مشخص میشود.
آنتی ژن چیست؟ترکیبات پروتینی که بر سطح سلول ها وجود داشته وباعث شناسایی آنها میشود

آنتی ژنA:
آنتی ژنB:


نکته ی مهم: درفرایند انتقال خون آنچه مهم است این است که آنتی ژن های فرد دهنده ی خون با آنتی کورهای فرد گیرنده یکسان نباشد زیرادرصورت یکسان بودن خون فرد گیرنده لخته می شود .

مثبت یا منفی بودن خون :علت مثبت یا منفی بودن خون به خاطر وجودیاعدم وجود آنتی ژن بنامRh(رزوس)میباشد.اگر آنتی ژن Rhدرگروه خونی فردی وجود داشته باشد گروه خونی او مثبت ودرغیر این صورت منفی است.
فرد مثبت به منفی نمیتواند خون بدهداما فرد مثبت به مثبت میتواند خون بدهد
تعیین گروه خونی:برای این کار بایستی انگشت فرد رابا الکل ضد عفونی کرد سپس باسوزن استریل بنام لانست زخمی در آن ایجاد کنیم تا چند قطره خون بیاید سپس مطابق شکل بر روی سه لام هرکدام یک قطره خون میریزیم و آنتی کورهای خاصی را مطابق شکل به آن اضافه میکنیم و.

آنتی کورD(Rh) آنتی کورB آنتی کور A


AB+ + + +
AB-- + +
A+ + - +
A- - - +
اثر انگشت:یکی از ویژگی هایی که در افراد مختلف متفاوت و منحصر به فرد می باشد اثر انگشت است برای تشخیص هویت افراد استفاده می شود به دلایل زیر:1-اثر انگشت هر فردی مخصوص خود اوست2-اثر انگشت در تمام عمر تغیر نمی کند.
علت وجود شباهت ها وتفاوت ها :همان طور که می دانیم صفات و ویژيگی های افراد از والدین به فرزندان منتقل می شود از طرف دیگر ارتباط میان یک نسل با نسل بعدی از طریق سلول های جنسی بر قرار می شود دو سلول جنسی نر وماده پی فرایند لقاح با یکدیگر ترکیب شده وسلول تخم را ایجاد می کنند.بنابر این هر عاملی که باعث انتقال صفات از والدین به فرزندان میشود.بایستی از طریق سلول های جنسی منتقل شود.
نکته : سلول های جنسی مانند سایر سلول ها دارای هسته ,سیتوپلاسم,غشاء
میباشد.ازطرفی مقدارسیتوپلاسم در سلول جنسی ماده بیشتر ازسلول جنسی نر است ولی اندازه هسته تقریبا باهم برابرمیباشد بنا بر این ماده وراثتی بایستی درهسته سلول ها وجود داشته باشد امروزه ما میدانیم که این عامل کروموزوم هاوDNAموجود در آنها میباشد



میتوز : نوعی تقسیم هسته سلول به دو هسته همانند(بدون کاهش تعداد کرومزوم ها)تبدیل میشود.تقسیم سلول عبارتند از
الف)میتوز تقسیم هسته
ب)سیتوکینز تقسیم سیتوپلاسم
مراحل میتوز:
1- پروفاز :کروموزوم های مضاعف شده کوتاه ,ضخیم وقابل رویت میشود غشاءهسته ناپدید میشود- رشته های دوک بین دوسانتریول ایجاد میشود
سانتریول کروموزوم ها



2-متافاز : کروموزوم هادر وسط سلول ردیف میشوند وازطریق سانترومربه رشته های دوک متصل میشوند


3- آنافاز :کروماتیدهای خواهری از هم جدا میشوند وبه دو سمت سلول میروند.



4- تلوفاز: رشته های دوک ازبین میرود – پوشش هسته دوباره ایجاد میشود وکروموزوم هافشردگیشان کمتر میشود .

نکته: تقسیم میتوز برای رشد ونمو بدن,ترمیم زخم ها وایجاد سلول های پیکری مورد استفاده قرار میگیرد.
تقسیم میوز:نوعی تقسیم هسته ی سلول که باکاهش تعداد کرموزوم ها به نصف همراه می باشد.
ساختار کرومزوم ها :ماده ای وراثتی در هسته ی سلول به صورت رشته های نازکی به نام کروماتین قرار دارد در هنگام تقسیم سلول این رشته ها ابتدا مضاعف و سپس کوتاه وضخیم شده و به کرومزوم تبدیل می شود.شکل صحفه ی 48کتاب.
نکته: DNAازواحد هایی به نام نوکلتیدساخته شده است که هر نوکلتید شامل اجزای زیر است :
1 - واحد سازنده(نوکلتید)شامل:1- قند پنج- کربنه=دئوکس ریبوز
2-باز های آلی ,انواع:A(آدنین),T(تیمین),C(سیتوزین),G (گوانین)
3- گروه یا گروه های صفات.
DNAمولکول دو رشته ای می باشد که هر رشته ی آن از هزاران نوکلئتیدساخته شده است که دو رشته توسط پیوند هایی (پیوند هیدروژنی)به یکدیگر متصل اند این دو رشته حول محور فرضی پیچ خورده است درساختار DNAهمیشه مقابل A=TومقابلC=Gقرار می گیرد



نکته)به DNAنردبان حیات یا مار پیچ مضاعف معکوس نیز گفته می شود
نکته)ساختار DNAواتسون وکریک در سال1953کشف شد و به همین علت به آن ها جایزه ی نوبل دادند.
همانندسازی DNA:DNA تنها مولکولزیستی است که میتواند مولکولی شبیه خود بسازد به این عمل همانند سازی گفته میشود.برای این کار ابتدادو رشته DNAاز یکدیگرجدا شده سپس به کمک آنزیم هایی در مقابل هر رشته ,رشته ی مکمل آن ساخته میشود مطابق شکل

برای اینکار ابتداازروی DNAمولکول خاصی به نام RNAپیک ساخته میشودکه با توجه به آن دستور ساخته شدن پروتئین هاو نوع آن صادر میشود مطابق شکل زیر
DNA

RNAپیک

پروتئین(پلی پتید)

انجام واکنش های شیمیایی بدن

همان طور که قبلا گفتیم صفات وراثتی توسط DNAوعوامل موجود بر روی آن (ژن)ایجاد میشودالبته محیط نیزدربروز صفات نقش دارد مثلا اگردانه خرمارادرمناطقگرم سیر بکاریم به درخت خرما تبدیل میشود ولی اگر همان دانه را در مناطق سردسیربکاریم به درخت خرما تبدیل نخواهدشد.

مثال 2:اگردوقلوهای همسان راکه ازهمه لحاظبه هم شبیه اند دردو محیط مختلف پرورش دهیم مثلا می را در خانواده پولدارودارای نحصیلات علمی وشهری بزرگ ودیگری را در خانواده ی فقیروبیسواد ومنطقه ی محروم پرورش دهیم پس از گذشت ده سال این دوفرداز لحاظ توانایی (هوش؛استعداد؛و....)با یکدیگر متفاوت خواهند بود
نکته : باتوجه به اینکه میدانیم عوض کردن یک محیط جاندارآسان تر ازژن های آن جاندارمیباشدبنابراینباتغییر محیط میتوان صفات تازه ای در آنهاپدید آورد.رشد قد انسان توسط هورمون رشدکه از غده ی هیپوفیزواقع درزیر مغزترشح میشود کنترل میگردد.این هورمونبردو سر استخوان های دراز تاثیر گذاشته وباعث تحریک استخوان سازی در آنها میشودکه نتیجه ی آن افزایش طول استخوان وقد انسان میباشد.

تغذیه ( فصل 4 )

فصل 4: تغذیه



هدف از تغذیه
1- تامین انرژی : برای انجام فعالیت های بدن
2- تامین ماده : برای رشد و نمو بدن و ترمیم زخم ها و آسیب ها
مواد غذایی شامل : هیدرات های کربن ، پروتئین ، چربی ها ، مواد معدنی ، ویتامین ها و آب می باشد .
نکته : نوع رژیم غذایی بستگی به محل زندگی میزان درآمد ، آداب و رسوم ، دین ، امکانات محیطی متغییر می باشد .
مثال : مردم ژاپن و سایر کشور هایی که در مجاورت دریا ها می باشد از ماهی و آبزیان دیگر بیشتر استفاده می کنند یا مسلمانان به علت حرام بودن گوشت خوک از آن استفاده نمی کنند.
هیدرات های کربن
1-گلوکز و فروکتوز : قند میوه ها
2- ساکارز : قند معمولی - چغندر قند و نیشکر
3- لاکتوز : قند شیر
4- فیبر های گیاهی
5- نشاسته : در سیب زمینی – برنج و گندم و برخی حبوبات وجود دارد .

فیبر گیاهی
الف ) فیبر های محلول در آب : مولکول آن ها کوچک و به مولکول های کلسترول چسپیده و میزان جذب آنها در روده کاهش می دهد : دانه ی حبوبات و سبوس گندم
ب ) فیبرهای نا محلول : مولکول های بزرگ با جذب آب باعث آسان شدن دفع مواد می گردند .
مثال :
فوایدسلولز (الیاف) : 1- کمک به حرکات دستگاه گوارش
2-جلوگیری از سرطان روده بزرگ
3- آسان کردن عمل دفع
4-جلوگیری از یبوست
*نکته : نشاسته مولکول های بزرگ بوده و قابل هضم برای انسان می باشد .
نشاسته به صورت دانه هایی در سلول گیاهی ذخیره می شود .
هر دانه ی نشاسته از تعداد فراوانی مولکول نشاسته ساخته شده است که توسط پوششی احاطه می گردد و این پوشش هنگام پخته شدن پاره شده و گوارش آن آسان تر می گردد .
*نکته :هیدارت های کربن انرژی زا می باشند یعنی برای تامین انرژی مورد نیاز استفاده می گردد .
*نکته : چربی در غذاهای گیاهی و جانوری وجود دارد مانند هیدرات ها کربن انرژی زا می باشند چربی های جانوری معمولا جامد و چربی های گیاهی بیشتر مایع اند روغن نام دارند .
*نکته : چربی های مایع (گیاهی) زودتر و آسان تر از چربی های جامد (جانوری) گوارش می یابند (هضم می شوند) بنابراین مصرف آن ها بیشتر توصیه می گردد از طرفی میزان کلسترول موجود در روغن های گیاهی بسیار کمتر است .



* نکته : کلسترول نوعی لیپید است که به طور طبیعی در بدن وجود دارد و میزان کم آن برای بدن لازم و ضروری می باشد زیرا در تولید هورمون های جنسی و برخی ترکیبات دیگر نقش دارد اما مصرف بیش از حد آن در بدن احتمال ابتلا به بیماری های قلب و رگ ها را افزایش می دهند .
*نکته : زرده ی تخم مرغ مقدار زیادی کلسترول دارد و سفیده ی آن پروتئین است



چربی ها
وظایف چربی ها :
1-تامین انرژی
2-عایق سازی
3- ضربه گیری
4- نقش ساختاری : در تولید غشا سلول(جنس غشاء از فسفو لیپید است)
5- نقش هورمونی :هورمون های استروئیدی
خوردن چربی های جامد باعث افزایش کلسترول خود می گردد .
پروتئین :
پروتئین ها بر دو نوع اند : پروتئین محلول – پروتئین جامد
1- محلول : سفیده ی تخم مرغ – پروتئین شیر
2- جامد : گوشت قرمز و سفید – سویا – لوبیا
* نکته : پروتئین ها بیشتر برای تامین ماده ی مورد نیاز بدن استفاده می شوند و نقش انرژی زایی چندان ندارند مگر در مواقع اضطراری
* نکته : میزان نیاز روزانه به پروتئین در حدود 70 گرم می باشد مقدار کمتر از این باعث ایجاد بیماری های خاصی می گردد .
از کدام منابع پروتئینی بیشتر استفاده می کنیم .
همان طور که قبلا گفته شده پروتئین ها از واحدهایی به نام اسید آمینه ساخته شده اند .
اسیدهای آمینه را بر اساس توانایی تولید آن در بدن به 2 دسته ی کلی زیر تقسیم می کنند .
1- اسیدهای آمینه ی اساسی (ضروری ) : اسیدهای آمینه ای که بدن ما نمی تواند آن ها را بسازد بنابراین بایستی توسط رژیم غذایی تامین شود . مانند لیزین
2- اسیدهای آمینه ی غیر اساسی (غیر ضروری) :اسید های آمینه ای که توسط بدن ساخته می شود و نیاز به تامین آن از رژیم غذایی نمی باشد .
*نکته : کیفیت پروتئین بستگی به تعداد اسیدهای آمینه ی اساسی آن دارد . بر این اساس شیر مادر و تخم مرغ بهترین کیفیت و در درجات بعدی ماهی و گوشت قرمز قرار دارد .
آب : یکی از مهمترین مواد ضروری برای زنده ماندن موجودات زنده می باشد .
انسان بدون غذا تا چند هفته زنده می ماند اما بدون آب چند روز بیشتر زنده نمی ماند .
*نکته : اکثر واکنش های شیمیایی بدن در محیط آبی صورت می پذیرد .
*نکته : بیش از 60 درصد وزن بدن آب می باشد . آب مورد نیاز بدن از راه های زیر تامین می شود.
1- خوردن آب و نوشیدنی ها
2- خوردن میوه و سبزی ها : مثلا کلم 90% آب است
3- برخی غذاها : مثلا نان حدود 40 % آب دارد .
راه های از دست دادن آب بدن :
1- ادرار
2-عرق کردن
3- تنفس
*نکته : افرادی که در هوای گرم کار می کنند به علت عرق کردن نیاز به مصرف آب بیشتری دارند . کاهش میزان آب بدن عواقب خطرناکی دارد . مثلا ممکن است به کلیه ها آسیب برسد .
چه مواردی در چه غذایی وجود دارد .
متخصصان تغذیه با آزمایش مواد غذایی مختلف میزان ترکیبات مختلف آن را مشخص نموده اند و بر اساس شرایط و نیاز افراد رژیم های غذایی را برای مدارس بیمارستان ها و سنین مختلف ارائه نموده اند مثلا برای افرادی که بدن سازی می نمایند ترکیبات پروتئین (تخم مرغ -گوشت) و هیدرات کربن (سیب زمینی) توصیه می گردد.
* نکته : گوشت سرشار از پروتئین است و برای رشد و ترمیم بدن لازم است.
گوشت قرمز 18% - پروتئین 18% - چربی 67% و آب می باشد .
مواد معدنی و ویتامین ها
نمک های معدنی : دارای عناصر شیمیایی خاصی بوده که هر یک از آن ها نقش هایی در بدن انجام می دهند که به چند مورد می پردازیم .
سدیم Na : منبع تامین آن نمک طعام NaCl می باشد .
سدیم وظایف زیر در بدن را بر عهده دارد :
1- کمک به تولید و انتقال پیام های عصبی
2- کمک به انقباض ماهیچه ها
3- تنظیم فشار خون
*نکته : کاهش میزان سدیم (نمک) باعث گرفتگی ماهیچه ها می شود . کارگران به افرادی که در مناطق گرم فعالیت می کنند نیاز به نمک بیشتری دارند چون توسط عرق مقداری نمک از بدن دفع می شود .
*نکته : مصرف بیش از حد نمک باعث بالا رفتن فشار خون و افزایش ابتلا به بیماری های قلبی می شود .
کلسیمCa :
منبع تامین کلسیم لبنیات ، گوشت قرمز ، جگر می باشد .
وظایف کلسیم : 1- استحکام استخوان ها و دندان ها
2- کمک به انقباض ماهیچه ها
3- کمک به انعقاد خون
نکته : کمبود کلسیم در رژیم غذایی کودک باعث نرم شدن استخوان ها ، ایجاد بیماری راشیتسم می شود .
نکته : مصرف مقدار کافی کلسیم به ویژه در کودکی و دوران رشد از پوکی استخوان در بزرگ سالی جلوگیری می کنند (خصوصا زن ها )
آهن Fe :
منبع آهن گوشت قرمز ، خرما ، اسفناج ، جگر و برخی سبزیجات تیره می باشد .
وظایف آهن :
1-نقش در تولید مولکول هموگلوبین : هموگلوبین نوعی پروتئین آهن دارمی باشد که به رنگ قرمز بوده و باعث انتقال اکسیژن دی اکسید کربن می شود
2- تولید برخی انتقال دهنده های الکترون (در غشای میتوکندری)
نکته : کمبود آهن باعث کاهش مقدار هموگلوبین و در نتیجه بیماری کم خونی و در نتیجه بیماری کم خونی (آلمی) می گردند در بیماری کم خونی توانایی حمل اکسیژن در خون کم و شخص دچار ضعف و خستگی می شود .
نکته : مصرف قرص های آهن دار برای دختران ضروری می باشد .
ید I : منبع آن غذاهای دریایی ، آب آشامیدنی و نمک ید دار می باشد .
وظایف : ید برای تولید هورمون های تیروئیدی (T4,T3) ضروری می باشد .
این هورمون ها توسط غده ی تیروئید که در جلوی گردن مجاور حنجره قرار دارد ساخته می شود. وظایف هورمون های تیروئیدی .
1-افزایش سوخت و ساز بدن (افزایش سرعت واکنش های شیمیایی)
2- کمک به رشد ماهیچه ها استخوان ها و مغذ دوران جنینی و کودکی
3- افزایش سطح هوشیاری
نکته : اگر به اندازه ی کافی ید مصرف نکنیم ، غده ی تیروئید برای جذب بیشتر ید بزرگ و متورم می شود که به این حالت گواتر .
نکته : کم بود ید در دوران جنینی در غذای مادر باعث کاهش رشد مغز جنین و ایجاد بیماری (کرتینیسم ) عقب ماندگی ذهنی و جسمی می گردد

تولید کنندگی فصل 3

تولید کنندگی :
همه جانوران بطور مستقیم و غیر مستقیم انرژی و غذای مورد نیاز خود را از گیاهان دریافت می دارند. گیاهان مواد غذایی را که حاصل عمل فتوسنتزمی باشد در بخش های مختلف خود ذخیره می نمایند.



فتوسنتز : عمل تبدیل انرژی نورانی به انرژی شیمیایی نهفته در ترکیبات آلی ( غذایی ) توسط گیاهان سبز
مواد مصرفی در فتوسنتز عبارتند از : آب و دی اکسید کربن
مواد تولیدی ( محصولات ) در فتوسنتز عبارتند از : هیدرات کربن ( گلوکز ) و اکسیژن
مهمترین محصول فتوسنتز گلوکز می باشد که در گیاهان طی فعل و انفعالاتی به سایر هیدرات های کربن تبدیل می شود.



آزمایش ون هلمونت در مورد موادمصرفی در فتوسنتز می باشد و برای بررسی علمی فرضیه زیر صورت پذیرفت :
گیاهان مواد مورد نیاز خود را از خاک می گیرند.( آزمایش صفحه 19 )
شدت فتوسنتز : مقدار اکسیژن آزاد شده یا دی اکسیدکربن جذب شده توسط گیاه در واحد زمان ، بیانگر شدت فتوسنتز است.
بخش های فتوسنتز کننده گیاهان :
تمامی بخش های سبز گیاهان مانند برگ ها و شاخه های جوان فتوسنتز انجام می دهند . علت سبز رنگ بودن این بخش ها وجود ماده سبز رنگ کلروفیل می باشد. کلروفیل آغاز کننده واکنش های فتوسنتزی می باشد.
بخش های از گیاه که فاقد کلروفیل می باشنند مانند ریشه و ساقه های مسن عمل فتوسنتز انجام نمی دهند.
نکته : گیاهانی که دارای برگ های قرمز هستند میتوانند عمل فتوسنتز انجام دهند ولی میزان و شدت آن کمتر می باشد .علت قرمز رنگ بودن برگ این گیاهان ترکیبات کاروتنوئیدی و گزانتوفیلی می باشد که رنگ کلروفیل را مخفی می سازند.



کلروپلاست : اندامکی نسبتا بزرگ ، دارای دو غشاء ، سبز رنگ که محل استقرار مولکول های کلروفیل است و در سلول های گیاهی و جلبک ها یافت می شود.



بیشترین تعداد کلروپلاست مربوط به برگ و لایه مزوفیل ( میانبرگ ) می باشد.
به دلایل زیر برگ اندام اصلی فتوسنتز می باشد :
الف ) بیشترین تعداد کلروپلاست را دارا می باشد
ب ) سطح برگ وسیع و پهن می باشد در نتیجه نور بیشتری را جذب می کند
ج ) برگ بسیار نازک و دارای روزنه های فراوان در سطح خود جهت تبادل مواد موثر در فتوسنتز می باشد
د ) برگ دارای آوندهای چوبی و آبکش فراوان بوده که مواد مصرفی در فتوسنتز ( آب و املاح ) را به برگ آورده و محصولات فتوسنتزی را از برگ خارج می سازد.



ساختار برگ : برگ در عین نازکی از چندین لایه سلول ساخته شده است که هریک وظیفه خاصی را برعهده دارند.



لایه های تشکیل دهنده برگ به شرح زیرند :
1-کوتیکول (پوستک ) : لایه ای مومی از جنس کوتین که سطح خارجی سلول های برگ را می پوشاند و دارای وضایف زیر است :
الف ) جلوگیری از تبخیر آب ب ) جلوگیری از نفوذ میکروب ها د ) مقاومت در برابر سرما
2-اپیدرم ( روپوست )بالایی : لایه سلولی که خارجی ترین لایه سلولی بوده و فاقد کلروپلاست می باشد.و وظیفه آن حفاظت و جلوگیری از تبخیر آب می باشد. در این لایه برخی سلول ها وجود دارد که شکل آنها متفاوت است . برخی ضمایم آن عبارتند از :
1-2 : سلول نگهبان روزنه : سلول های لوبیایی شکل که به گونه ای رو به روی یکدیگر قرار گرفته اند که در میان آن روزنه ای بوجود می آید و بر خلاف سلول های اپیدرم دارای کلروپلاستند. و وظیفه آن کنترل ورود و خروج گازهای فتوسنتزی است.معمولا تعداد سلول های نگهبان در سطح زیرین برگ بیشتر می باشد.



2-2 : کرک : سلول هایی که از سطح اپیدرم منشاء می گیرند و تراکم آنها در گیاهان بیابانی بیشتر است و وظیف کاهش تبخیر آب از برگ را برعهده دارند.



3- میانبرگ ( مزوفیل ) : دو یا چند لایه سلولی کلروپلاست دار که فضای میانی برگ را پر می کند.و شامل دو نوع بافت پارانشیمی زیر می باشد :
الف ) پارانشیم نرده ای : معمولا در سطح بالای برگ و زیر اپیدرم ، سلول های آن بطور منظم کنار یکدیگر قرار گرفته اند.
ب ) پارانشیم اسفنجی ( حفره ای ) : در سطح زیرین برگ و بالای اپیدرم زیرین ودر بین سلول های آن فضای بین سلولی زیادی وجود دارد
نکته : سلول های پارانشیمی بالا بیشترین تعداد کلروپلاست را دارا می باشند و وظیفه آن فتوسنتز و ذخیره و ترشح مواد می باشد
4- رگبرگ ها ( آوندها ) : بر دو نوعند و کار آنها انتقال مواد و استحکام برگ می باشد
الف ) آوند چوبی : وظیفه آن انتقال آب و املاح ( شیره خام ) از ریشه به برگ ها می باشد
ب ) آوند آبکش : وظیفه آن انتقال محصولات فتوسنتزی ( شیره پرورده ) از برگ به سایر قسمت های گیاه می باشد
5- اپیدرم زیرین : در سطح پایین برگ و دارای بیشترین تعداد روزنه را دارا می باشد.







نشاسته در برگ :




مهمترین محصول فتوسنتز ، گلوکز می باشد . گلوکز مولکولی بسیار کوچک می باشد که براحتی در آب حل و یا با سایر مولکول ها ترکیب می شود به همین دلیل برای ذخیره شدن در برگ مناسب نمی باشد.
گیاهان برای ذخیره گلوکز ، تعداد زیادی از مولکول های آنها را بهم متصل نموده و نشاسته می سازند که در کلروپلاست برگ ذخیره می گردد.
علاوه بر کلروپلاست های برگ ، نشاسته در بخش های دیگر گیاه مانند ساقه ، ریشه و میوه ها و دانه ها انباشته می شود.



سایر فرآورده های فتوسنتزی :
اکسیژن و گلوکز فرآورده های فتوسنتز هستند ، اما گلوکز می تواند به سایر مواد آلی ، از جمله نشاسته و سلولز تبدیل شوند.
مولکول های گلوکز در گیاهانن می توانند پس از تغییراتی به چربی تبدیل شوند و در میوه ها و دانه های روغنی ذخیره گردد.
پروتئینن ها نیز از تغییر مولکول های گلوکز به وجود می آیند ، اما گلوکز برای تبدیل شدن به پروتئین نیاز به نیتروژن دارد که بایستی آنرا از محیط اطراف دریافت نماید.
نکته : گیاهان قادر به جذب نیتروژن موجود در هوا نمی باشند و بایستی نیتروژن مورد نیاز را از طریق ترکیبات نیتروژن دار موجود در خاک مانند نیترات ، یون آمونیوم تامین نمایند. این ترکیبات از راه ریشه به گیاه وارد می شود
در خاک هایی که کمبود مواد نیتروژنی دارند گیاهان یا رشد نمی کند یا میزان رشد آنها کاهش می یابد.
باکتریهایی که در خاک زندگی می کنند ( باکتریهای تثبیت کننده نیتروژن )بطور طبیعی نیتروژن هوا را به صورت ترکیبات نیتروژن دار قابل جذب توسط گیاه در می آورند. البته تعدادی از این باکتریها در ریشه برخی از گیاهان از جمله بغولات ( لوبیا ، سویا ، عدس ، ماش ، یونجه و... )یافت می شوند.




کشت بیش از و پشت سرهم باعث کاهش ترکیبات نیتروژن دار خاک شده و برای کاهش آن دو راه زیر وجود داارد که عبارتند از :
الف ) آیش گذاشتن و تناوب کشت و کاشت گونه های مانند یونجه در زمین
ب ) استفاده از کودهای شیمیایی و حیوانی
نکته : استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی علاوه بر آلودگی محیط زیست و محصولات کشاورزی باعث کاهش کیفیت محصولات کشاورزی و همچنین بیماریهای انسانی و حیوانی می گردد.

ساختار شیمیایی

ساختار شیمیایی :

مواد بدن موجودات زنده به گروه عمده زیر تقسیم می شود :
الف ) مواد معدنی : جانداران از مواد معدنی برای تولید مواد آلی استفاده می کنند.
برخی از مواد معدنی مهم بدن موجودات زنده عبارتند از :
آب : یکی از مهمترین مواد معدنی طبیعت و بدن جانداران ، 95-65 درصد وزن بدن موجودات زنده را تشکیل می دهند
دی اکسید کربن : حاصل عمل تنفس ، لازم برای عمل فتوسنتز
اکسیژن : برای تنفس جانداران
نمکها : شامل انواع مختلفی از جمله :
کلریدها : مانند کلرید سدیم
کربنات ها : مانند کربنات کلسیم
فسفات ها :
ب ) مواد آلی : مواد کربن داری که توسط موجودات زنده ( سلول ) ساخته می شود. به چهار دسته کلی تقسیم می شوند :
1-هیدرات های کربن ( کربوهیدرات ها ) : عناصر تشکیل دهنده : کربن ، هیدروژن ، اکسیژن
2- لیپدها : عناصر تشکیل دهنده : کربن ، هیدروژن ، اکسیژن ، فسفر
3- پروتئین ها :عناصر تشکیل دهنده : کربن ، هیدروژن ، اکسیژن ، نیتروژن ، گوگرد
4- اسیدهای نوکلئیک : عناصر تشکیل دهنده : کربن ، هیدروژن ، اکسیژن ، نیتروژن ، فسفر

کربوهیدرات ها :
از لحاظ کلی به 3 دسته تقسیم میشوند که عبارتند از :
1- مونوساکاریدها ( یک قندیها )
2- دی ساکاریدها ( دو قندیها )
3- پلی ساکاریدها ( چند قندیها )


مونوساکاریدها : ساده ترین کربوهیدرات ها که از 3 تا 7 کربن دارند ، مونوساکاریدها مونومر ، پلی ساکاریدها هستند. خود شامل انواع مختلف می باشد که مهمترین آنها عبارتند از :
الف ) پنتوزها : در ساختار خود 5 اتم کربن دارند ، مانند ریبوز ( در RNA ) و دئوکسی ریبوز ( در DNA )
ب ) هگزوزها : در ساختار خود 6 اتمکربن دارند ، مانند گلوکز ، فروکتوز و گالاکتوز
گلوکز : قند موجود در گیاهان ( در میوه ها و دانه ها ) ، سوخت اصلی بدن انسان می باشد.
فروکتوز : قند موجود در میوه ها ( گیاهان )
گالاکتوز : قند 6 کربنه و در گیاهان یافت می شود همچنین از واحدهای سازنده لاکتوز ( قند شیر ) است.



دی ساکاریدها : از اتصال دو مونوساکارید به کمک واکنش سنتز آبدهی ، یک مولکول دی ساکارید ساخته می شود، مانند موارد زیر :
ساکارز : گلوکز + فروکتوز
مالتوز : گلوکز + گلوکز
لاکتوز : گلوکز + گالاکتوز
ساکارز : همان قند معمولی می باشد که از چغندر قند و نیشکر بدست می آید.
مالتوز : قند موجود در جوانه جو
لاکتوز : قند موجود در شیر



پلی ساکاریدها : از اتصال چندین مونوساکارید ( هزاران ) به کمک سنتز آبدهی ، یک پلی ساکارید ساخت می شود و انواع مختلفی دارد که مهمترین آنها عبارتند از :
الف ) سلولز : پلی ساکارید ساختاری گیاهان ( در دیواره سلولی ) ، غیر قابل هضم برای انسان ، مولکول خطی( رشته ای و بدون انشعاب ) ، واحد سازنده گلوکز، بیشترین ترکیب آلی طبیعت

ب ) نشاسته : پلی ساکارید ذخیره ای در گیاهان ، قابل هضم برای انسان ، مولکول منشعب ، واحد سازنده گلوکز
گیاهان مولکول های گلوکز را به صورت پلیمر نشاسته در می آورند و آن را ذخیره می کنند.



ج ) گلیکوژن : پلی ساکارید ذخیره ای در جانوران ( در جگر و ماهیچه ها ) و قارچها ، قابل هضم توسط انسان ، مولکول بسیار منشعب ، واحد سازنده گلوکز

لیپیدها :

دسته ای دیگر از مواد آلی که دارای خاصیت آبگریز بوده ( غیر قابل حل در آب ) و دارای نقشهای متعدد و انواع گوناگون است :
1- نقش ذخیره و تامین انرژی : چربیهای بدن ، یک گرم چربی دو برابر یک گرم هیدرات کربن و پروتئین انرژی دارد.
2- نقش ساختاری : فسفولیپدها که از لیپیدها می باشد یکی از اجزاء اصلی غشاء سلولی است



3- نقش ضربه گیر
4- نقش عایق سازی : چربیهای زیر پوست
5- نقش تنظیمی : هورمون های استروئیدی

روغن : حالت مایع ، غیر اشباع ( سیر نشده ) ، بیشتر منشاء گیاهی
چربی : حالت جامد ، اشباع ( سیر شده ) ، بیشتر منشاء جانوری

تری گلیسریدها : دسته ای از لیپیدها که در ساختار خود 3 اسید چرب و یک مولکول گلیسرول دارند.
نکته : تفاوت تری گلیسریدها در زنجیره های اسید چرب آن می باشد.






پروتئین :

پروتئین ها : دسته ای دیگر از مواد آلی که علاوه بر کربن ، هیدروژن و اکسیژن دارای نیتروژن و مواردی گوگرد است.
تعریف : دسته ای از ترکیبات آلی که از واحدهایی به نام اسید آمینه ساخته شده است.
برخی وظایف :
1-نقش آنزیمی : اکثر آنزیم ها ساختار پروتئینی دارند
2-نقش انتقال دهنده : مانند هموگلوبین که وظیفه انتقال اکسیژن و دی اکسید کربن در خون را بر عهده دارد.




3-نقش انقباضی : مانند ماهیچه های بدن
4- نقش دفاعی : مانند پادتن ها
آنزیم :
تعریف : کاتالیزورهای زیستی که سرعت واکنش های شیمیایی بدن را افزایش می دهند
ویژگی های آنزیم :
1-اکثرآنزیم ها ساختار پروتئینی دارند
2- آنزیم ها اختصاصی عمل می کنند ، یعنی هر آنزیم واکنش خاصی را انجام می دهد.
3-آنزیم ها در طی واکنش مصرف نمی شوند ( از بین نمی روند )
4-نسبت به تغییرات دما و pH محیط حساسند : این تغییرات باعث غیر فعال شدن یا کاهش سرعت عمل آنزیم ها می گردد
نکته : برای بیشتر واکنش های بدن ، حداقل یک آنزیم لازم است.
اسیدهای نوکلئیک : بعدا توضیح داده خواهد شد.

نگرش علمی و علوم زیستی

نگرش علمی و علوم زیستی

تعریف زیست شناسی biology : علمی است که به بررسی موجودات زنده و عوامل موثر بر آنها می پردازد

Biology از دو بخش bio به معنای حیات ، زنده و logy به معنای شناخت تشکیل شده است.

از زمانهای دور انسان به دنبال یافتن پاسخ پرسش های خود در موردخود ، طبیعت و اطرافش بوده ، اما به دلیل کمبود دانش ، به خرافات ، حدس و گمان و جادوگری روی آورده است.البته واضح است که چنین پاسخ های ارزش علمی ندارند.
انسان برای درک محیط اطراف خود از حواس خود مانند بویایی ، بینایی ، پشایی ، لامسه و شنوایی استفاده می کند ، البته لازم به توضیح است که حواس انسان در همه موارد قابل اطمینان نیست و دچار خطا می گردد. انسان برای غلبه کردن بر این مشکل از ابزارهای اندازه گیری کمک می گیرد.



چند مورد از خطاهای مربوط به حواس:
بینایی : انسان قادر به دیدن اجسام بسیار ریز یا امواج رادیویی نیست
شنوایی : صداهای با فرکانس بالا مانند صدا خفاش ها برای انسان قابل شنیدن نیست
بویایی : در هنگام سرما خوردگی حس بویایی به خوبی کار نمی کند
چشایی : مزه غذاهای بسیار سرد یا گرم را نمی توانیم تشخیص دهیم
لامسه : احساس خارش در کف پای بریده شده


 

روش علمی : روشی منطقی برای کشف پدیده های اطراف که از یکسری مراحل پشت سرهم تشکیل شده است.
مراحل روش علمی : 1- تعریف مسئله ( بیان مسئله ) 2- جمع آوری اطلاعات 3- فرضیه سازی4- آزمایش فرضیه 5- ثبت یافته ها 6- تفسیر یافته ها و نظریه سازی 7- انتشار گزارش



نکته : مهمترین مرحله در روش علمی ، بیان مسئله است زیرا بدون داشتن هدف امکان رسیدن به آن نیست.
منابع جمع آوری اطلاعات : عبارتند از
1- کتاب ها
2- مجلات علمی
3- دانشمندان و محققین
4- مقالات علمی
5- اینترنت
6- شبکه های ارتباطی و اطلاع رسانی
فرضیه : حدس و گمانی که در مورد یک مسئله زده می شود و ممکن است درست یا نادرست باشد ( درستی یا نادرستی آن با آزمایش مشخص می گردد.
نظریه : فرضیه ای که درستی آن بر اساس آزمایش ثابت شده باشد.

حال شما بگوئید تفاوت فرضیه و نظریه چیست ؟

فرضیه های تایید شده به ایجاد ویا تکمیل یک نظریه ختم می شوند. یک نظریه علمی حاصل فرضیه هایی است که جامعه علمی آنها را تایید کرده است.زیرا شواهد به دست آمده از آزمایش ها ومشاهدات متعدد در طی سالیان متمادی از این فرضیه ها پشتیبانی می کنند .مانند نظریه سلولی که حاصل کار دانشمندان مختلف از جمله رابرت هوک ، ماتیاس اشلایدن، تئودور شوان و ردولف فیرخو می باشد .
نظریه سلولی :
1- بدن همه موجودات زنده از سلول ساخته شده است
2- سلول کوچکترین واحد سازنده پیکر همه جانداران است و واکنش های اساسی درون آن صورت می پذیرد.
3- هر سلول از سلول های دیگر به وجود آمده است

کاربرد روش علمی :
نظریه خلق الساعه : این نظریه بیان می کند که موجودات زنده به طور خودبخودی و از محیط اطرافشان بوجود می آیند، مانند پیدایش ماهی از گل و لای رودخانه
این نظریه به پیدایش خودبخودی نیز معروف است و حداقل از زمان ارسطو تا حدود 300 سال قبل طرفدارانی داشت.
آزمایش ون هلمونت : وی از طرفداران نظریه فوق بود و با آزمایش خواست آنرا ثابت کند. بدین طریق که یک پیراهن کثیف را با چند دانه گندم در گوشه ای قرار داد. پس از 21 روز در اطراف آنها تعداد موش یافت نتیجه گرفت که موش از آنها ایجاد شده است.
ایرادات کار ون هلمونت :
1- از ابتدا به درستی نظریه خلق الساعه اعتقاد داشت ( پیش داوری )
2- آزمایش او کنترل شده نبود ( کنترل همه عوامل موثر بر آزمایش )
آزمایش کنترل شده : آژمایشی که در آن همه عوامل موثر بر آزمایش جز موردی که می خواهند اثر آن را بر آزمایش بررسی کنند ثابت می باشد. به همین خاطر حداقل دو مورد آزمایش انجام که یکی به عنوان شاهد ( کنترل ) و دیگری نمونه می باشد ، انجام می پذیرد.

فرانچسکو ردی پزشک ایتالیایی اولین کسی بود که به روش علمی این نظریه را مورد تردید قرار داد و بعدها توسط لویی پاستور به طور 100 در صد نظریه خلق الساعه باطل شد.
شاخه های علوم زیستی : به طور کلی به دو دسته تقسیم می گردد.
1- علوم زیستی پایه : به منظور شناخت قوانین حاکم بر پدیده ها ی زیستی صورت می پذیرد.
2- علوم زیستی کاربردی : به منظور استفاده از پدیده های زیستی برای زندگی بهتر صورت می پذیرد

نکته : پاسخ تمام پرسش ها را نمی توان به روش علمی بدست آورد زیرا این روش فقط در مورد موضوعاتی کاربد دارد که بتوان انرا در آزمایشگاه یا طبیعت مشاهده کرد و مورد آزمایش قرار داد.

هوشمند سازی مدارس ایران

طرح هوشمند سازی مدارس با استفاده از it در مدارس اجرا می شود جهت دریافت به ادامه مطلب مراجعه کنید

ادامه نوشته

برگزاری امتحان هماهنگ علوم زیستی

با سلام و خسته نباشید خدمت تمامی همکاران و دانش آموزان گرامی امتحان علوم زیستی و بهداشت (سال اول) نوبت دوم ۹۰- ۸۹بصورت هماهنگ برگزار خواهد گردید . برای دریافت نمونه سوالات به آرشیو موضوعی مراجعه کنید.

رد شدن نظریه خلق الساعه

درباره رد شدن نظریه پیدایش خودبخودی یا خلق الساعه

مختصري در رابطه با پاستور :

  لويي پاستور دانشمند ، پزشك ، شيميدان ، زيست شناس و باكتري شناس بزرگ فرانسوي در دهكده ي دل (Dole) ناحيه ي ژورا زاده شد .

  او در دوران كودكي هيچگونه هوش زيادي از خود نشان نمي داد ولي بسيار كوشا و بردبار بود. به خاطر اينكه از استادان خود پرسش هاي شگفت آوري مي كرد ، از گروه شاگردان نخبه و ارزنده به شمار مي رفت . پاستور در جهان به پدر ميكروبيولوژي (ميكروب شناسي) مشهور است . نام او در ميان انديشمندان و نيكوكاران جهان ،‌هميشه به يادگار خواهد ماند .

 آزمايشهاي مشهور پاستور كه منجر به باطل شدن نظريه خلق الساعه شدند :

 آزمايش اول :

 پاستور لوله اي شيشه اي برگزيد و درون آن مقداري پنبه قرار داد . سپس با كمك تلمبه اي ، مقداري هوا به درون لوله كشيد . سطحي از پنبه كه هوا از آنجا وارد لوله مي شد ، رفته رفته رو به تيرگي گذاشت تا اينكه به كلي سياه شد .

  پاستور اين پنبه را در مخلوطي از اتر و الكل وارد ساخت و آنچه را كه در ته محلول رسوب كرده بود زير ميكروسكوپ ساده ي خود بررسي كرد .

 در اين بررسي مشاهده كرد كه ذره هاي گوناگون گرد و غبار ،‌گرده هاي گل ها ،‌ باكتري ها ي فراوان ، هاگهاي گوناگون و حتي تارهاي پشم در رسوب وجود دارد .

 

پاستور از نخستين آزمايش خود نتيجه گرفت :

هوا ميكروب هاي فراوان دارد .

 آزمايش دوم :

 پاستور مقداري آبگوشت كه در آن گوشت بدون چربي پخته و آب وجود داشت و محيط غذايي مناسبي براي ميكروب ها به شمار مي رفت را در شيشه ي دهانه بازي ريخت و آن را در مجاورت هوا قرار داد .

  پس از چند روز آبگوشت گنديده شد . او آبگوشت گنديده را زير ميكروسكوپ ساده ي خود نگاه كرد و آن را پر از ميكروب يافت .

 

پاستور براي اينكه اطمينان حاصل كند كه ميكروب هاي هوا سبب گنديدگي آبگوشت شده اند ، مقداري از آبگوشت تازه را در شيشه ي دهانه باريكي ريخت و پس از جوشاندن ، دهانه ي شيشه را گرما داد تا گداخته شد و با اين كار دهانه ي آن را بست .

 

  اين آبگوشت مدت ها بدون آنكه گنديده شود ، همچنان سالم باقي ماند . پاستور از اين آزمايش نتيجه گرفت :

جوشاندن آبگوشت ، ميكروبهاي هوا را كه عامل گنديدن آبگوشت هستند ،

از بين مي برد .

 آزمايش سوم :

 پاستور براي يافتن اطمينان بيشتر از اينكه ميكروب هاي هوا سبب آلوده شدن آبگوشت شده اند ، يك بالون انتخاب كرد و در آن آبگوشت ريخت و جوشاند . سپس ظرف و آبگوشت جوشيده ي درون آن را توسط يك لوله ي خميده ،  در معرض هوا قرار داد .مدت ها گذشت و فسادي حاصل نشد . در اين آزمايش ،  لوله ي خميده ،‌ مانع ورود ميكروب هاي زنده ي هوا به درون آبگوشت شده بود .

سپس پاستور با خم كردن ظرف ، مقداري از آبگوشت را وارد لوله ي خميده ي متصل به ظرف آبگوشت كرد  . سپس اين آبگوشت موجود در لوله را با خم كردن مجدد ظرف ، به ظرف آبگوشت برگرداند . پس از مدتي آثار فساد و گنديدگي در آبگوشت ظاهر شد .

 پاستور نتيجه گرفت :

آبگوشت خودبخود گنديده نمي شود ، بلكه ميكروبهايي كه در ناحيه خميده لوله قرار داشته اند باعث گنديدن آبگوشت شده اند .

 مقاومت مخالفان پاستور :

معتقدين به خلق الساعه به آزمايشهاي پاستور اين ايراد را وارد كردند كه :

  گرما دادن آبگوشت شرايط محيطي لازم براي خلق الساعه را از بين مي برد . و اگر گرما وجود نداشته باشد ، حتما همه ي ميكروب ها به وجود خواهند آمد .

 پاستور براي رفع اين ايراد آزمايشي ديگر انجام داد كه به آزمايش چهارم پاستور مشهور است . با اين آزمايش ديگر شكي باقي نماند كه نظريه خلق الساعه باطل است .

 آزمايش چهارم :

  پاستور ظرفي شيشه اي مطابق شكل تهيه كرد . اين ظرف را قبلا گرما داد تا بدون ميكروب شود  . سپس دهانه ي بالايي آن را از پنبه ي استريل (بدون ميكروب) پر كرد . نوك تيز لوله و پهلوي شيشه را با الكل پاك كرد و پوست گردن اسبي  را هم با الكل پاك كرد . سپس نوك تيز شيشه را به سياهرگ گردن اسب فرو كرد و كاري كرد كه سر آن بشكند . (كاري شبيه توليد سوزن سرنگ) .

  پاستور از بالاي پنبه هواي درون شيشه را با تلمبه بيرون كشيد .در نتيجه ي بيرون كشيده شدن هواي شيشه و ايجاد خلاء نسبي ، خون سياهرگ گردن اسب به درون شيشه سرازير شد . هنگامي كه مقدار كافي خون اسب درون شيشه جمع شد ، پاستور با احتياط  لوله ي نوك تيز را از گردن اسب بيرون آورد و بلافاصله نوك لوله را يست .

 

خون درون شيشه مدت ها بدون آنكه گنديده شود بلقي ماند و حال آنكه اگر خون در مجاورت هوا قرار مي گرفت فوراً فاسد مي شد .

 پاستور در آزمايش چهارم بدون گرما دادن خون مانع آلوده شدن آن به ميكروب شد و ثابت كرد :

 خون خودبخود ميكروب (موجود زنده) توليد نمي كند .

منبع : زیست شناسی سبزوار

اثر انگشت ودوقلوهای یکسان

آیا دوقلوهای یکسان اثر انگشت یکسانی دارند ؟

دوقلوهای همسان دارای DNA  یا ژن‌های همانند هستند و بنابراین خصوصیات جسمی یکسان دارند.
آنها با وجود این شباهت جسمی می‌تواند دوستان و اعضای خانواده را به اشتباه بیندازند. اما هنگامی که نوبت به ابزارهای پیچیده‌‌تر تعیین هویت مانند آزمایش اثر انگشت می‌رسد، دیگر  کارها به این سادگی نیست و حتی دوقلوهای همسان را هم می‌شود تشخیص داد.

علت این است که تنها ژن‌ها نیستند که تعیین‌کننده خطوط ظریف سرانگشتان شما هستند.، در عوض جزئیات ظریف این خطوط مانند قله‌ها،فرورفتگی‌ها و حلقه‌های آنها که مشخص‌کننده اثر انگشت شما هستند، تحت تاثیر استرس‌های اتفاقی هستند که جنین درون رحم متحمل می‌شود.

حتی کمی تفاوت در درازای بند ناف باعث تغییر خطوط سرانگشت می‌شود. بنابراین حتی در مورد دوقلوهای همسان که ژن‌هایی کاملا مشابه دارند، تفاوت‌های گریز‌ناپذیر شرایط زندگی درون رحم، باعث تفاوت در اثر انگشت‌ها می‌شود.

و  به این ترتیب تا به حال متخصصان پزشکی قانونی به هیچ دو فرد با اثر انگشت مشابه بر نخورده‌اند.

 

منبع :

همشهری آنلاین

کلسترول

آیا کلسترول ماده ای مضر برای انسان می باشد؟

کلسترول یکی از مهمترین لیپیدها در بدن ما وجانوران دیگر است ونقشهای حیاتی را عهده دار است:

- یکی از اجزاء ساختاری غشای سلولهاست

- بعضی از هورمونها ( مثل هورمونهای استروئیدی بخش قشری غده ادرنال وهورمونهای جنسی ) واسیدهای صفراوی از کلسترول ساخته می شوند.

زیادی کلسترول بسیار خطرناک است .کلسترول در سرخرگها رسوب می کند وسبب سخت شدن دیواره آنها وتنگ شدن مجرای سرخرگ می شود .این امر ممکن است به حمله قلبی وسکته منجر شود .

شواهدی در دست است که نشان می دهد چربیهای سیر شده ( جامد ) نظیر آنهایی که در گوشت وکره یافت می شوندمقدار کلسترول ساخته شده در بدن را افزایش می دهند. بر عکس چربیهای سیر نشده ( مایع ) باعث کاهش کلسترول می شوند.